XXVII Sesja Noblowska

Po raz 27. I Wydział Lekarski Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zorganizował sesję naukową poświęconą laureatom Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii. Spotkanie odbyło się 4 grudnia br. w Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II w Warszawie.
Po raz 27. I Wydział Lekarski Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zorganizował sesję naukową poświęconą laureatom Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii. Spotkanie odbyło się 4 grudnia br. w Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II w Warszawie.

Tegoroczna Nagroda Nobla została przyznana trzem amerykańskim naukowcom, za odkrycie molekularnych mechanizmów kontrolujących ludzki zegar biologiczny. Badacze ci, a są nimi Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash i Michael W. Young pracujący odpowiednio w: University of Maine, Brandeis University i Rockefeller University, zidentyfikowali trzy geny odpowiedzialne za regulację cyklu dobowego. Dzięki temu zwiększyli świadomość znaczenia właściwej higieny snu i dowiedli, że rytmom dobowym podlegają wszystkie narządy wewnętrzne człowieka, ale naczelny zegar biologiczny ukryty w jest w naszej głowie.

Nagroda Nobla - wielki symbol uznania wspaniałych dokonań, przyznawana jest corocznie, począwszy od roku 1901. Każda osoba uhonorowana Nagrodą Nobla, na zawsze wchodzi do Panteonu Nieśmiertelnych.

Pierwsze prace Jeffreya C. Halla, Michaela Rosbasha i Michaela Younga dotyczące regulacji cyklu dobowego datują się na połowę lat osiemdziesiątych. Kolejno odkrywane białka dopełniały obrazu ilustrującego mechanizm dobowych zmian aktywności. Jednak dopiero w tym roku ich prace zostały uhonorowane przez Instytut Karolinska nagrodą ufundowaną przez Alfreda Nobla. Jest rzeczą typową i znamienną, że na wyróżnienie naukowcy czekają wiele lat” - powiedział Dziekan I Wydziału Lekarskiego WUM prof. dr hab. n. med. Paweł Włodarski. JM Rektor prof. Mirosław Wielgoś przytaczając uzasadnienie decyzji Komitetu Noblowskiego, podkreślił znaczenie, jakie ma odkrycie dokonane przez tegorocznych laureatów dla medycyny: „Wyjaśnienie mechanizmu działania tego zegara nie było wcale proste. Amerykanie chcieli koniecznie odpowiedzieć na pytanie, jak to się dzieje, że rośliny, zwierzęta i ludzie żyją zgodnie z porami dnia i nocy, a nawet porami roku. Życie pod dyktando zegara biologicznego powinno być regularne, więc powiedzmy otwarcie: nudne. Pobudka zawsze o tej samej godzinie, posiłki o identycznych porach, codzienne aktywności podporządkowane rytmom, które każdy z nas nosi zapisane w genach. To nierealne, bo kto, pracując zawodowo, może sobie pozwolić na tak sztywny harmonogram? Do lekarza każdy idzie wtedy, kiedy ma wyznaczoną godzinę wizyty, a nie kiedy wskazywałby na to jego osobisty chronometr. Być może w najbliższej przyszłości medycyna koncentrować się będzie, nie na bezpośredniej ingerencji w zakurzony organizm, ale na wspieraniu, wzmacnianiu, a nawet budowie jego potencjalnych możliwości przezwyciężenia, nie tylko chorób cywilizacyjnych - mówił. Prof. Wielgoś wyraził również głęboką nadzieję, że za rok spotkanie odbędzie się ponownie, by po raz 28. celebrować najważniejsze nagrody naukowe na świecie.

Podczas spotkania goście wysłuchali wykładów: prof. dr hab. n. med. Małgorzaty Tafil-Klawe - Kierownik Katedry Fizjologii i Zakładu Fizjologii Człowieka Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i dr. Michała Białego z Zakładu Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Pani profesor przybliżyła historię i znaczenie odkryć laureatów tego prestiżowego wyróżnienia, zaś doktor Michał Biały przedstawił sylwetki naukowców docenionych przez Komitet Noblowski.

Tegorocznej Sesji towarzyszyło wręczenie Nagrody Bohdana i Zygmunta Janczewskich, przyznawanej przez Fundację Kościuszkowską. Fundacja to amerykańsko-polska instytucja kulturalno- oświatowa, założona w 1925 r. w Nowym Jorku, a od 2010 roku działająca również w Polsce. Udziela stypendiów młodzieży i naukowcom z Polski i Stanów Zjednoczonych, kieruje wymianą naukową, prowadzi działalność informacyjną i popularyzatorską w zakresie dziejów kultury i nauki polskiej (wystawy, odczyty, konkursy).

Nagroda Bohdana i Zygmunta Janczewskich została ustanowiona przez Docenta Zygmunta Janczewskiego - pioniera andrologii w Polsce, związanego zawodowo z I Katedrą i Kliniką Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Kapituła Fundacji przyznaje tę Nagrodę co 2 lata, za najwybitniejszą pracę z zakresu medycyny klinicznej opublikowaną w naukowym czasopiśmie medycznym rangi światowej, dla naukowca o polskim obywatelstwie, który stale mieszka w Polsce.

W tym roku kapituła doceniła Pana dr. hab. n. med. Aleksandra Prejbisza z Instytutu Kardiologii w Aninie za pracę: „Smaller caliber renal arteries are a novel feature of uromodulin-associated kidney disease”.

Wieczór uświetnił koncert Anna Ozner Quartet oraz chór Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego pod dyrekcją Daniela Synowca.

Kamilla Walczak
Biuro Prasowe

 

Fot. Michał Teperek
Dział Fotomedyczny WUM